|
|
| |
|
Politycy i korporacje technologiczne bez szacunku do prywatności. Jak to zmienić?
|
|
| |
|
|
| |
|
Nie komentujemy bieżącej polityki, więc wybaczcie, że nie odniesiemy się do wyników wczorajszych wyborów. Za to mamy kilka spostrzeżeń na temat tego, jak politycy nadużywają dostępu do danych o obywatelach i obywatelkach.
|
| |
|
Pamiętacie jeszcze sprawę Adama Niedzielskiego, który ujawnił dane lekarza? Czy kara finansowa dla Ministerstwa Zdrowia i wyrok więzienia w zawieszeniu dla samego byłego ministra zdrowia zadziałały odstraszająco na innych polityków? Na pewno nie na wszystkich. Politykom wciąż zdarza się sięgać po prywatne dane o obywatelach, jeśli im to potrzebne do aktualnego celu wyborczego – i nadal trzeba im przypominać, że to łamanie prawa.
|
| |
W tej sytuacji cieszy, że Prezes UODO zareagował na ujawnienie w kampanii wyborczej danych prywatnej osoby. Wszczął postępowania z urzędu wobec dwóch kandydatów na prezydenta i zaapelował do polityków: |
| |
|
„by nie zapominali o konieczności dbania o zasady ochrony danych osobowych i nie ujawniali danych obywateli. Takie upublicznienie danych może mieć daleko idące negatywne skutki dla pokrzywdzonych osób ze względu na ogromny zasięg kampanii wyborczej i możliwości zwielokrotnienia ujawnionych danych zwłaszcza w sferze cyfrowej”.
|
| |
|
|
| |
|
Nowy polski prezydent rozpocznie urzędowanie w sierpniu. Czym się będzie zajmował? Na pewno wieloma sprawami, ale liczymy, że jedną z nich będzie podpisanie ustawy wdrażającej akt o usługach cyfrowych (DSA). Czas na wdrożenie unijnego rozporządzenia minął już 15 miesięcy temu, ale rząd jeszcze pracuje nad rozwiązaniami, które mają pomóc obywatelom i obywatelkom chronić ich prawa na platformach internetowych.
|
| |
|
Na opóźnienie zareagowała już Komisja Europejska, wytaczając Polsce (i 4 innym krajom) sprawę przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Polski rząd w odpowiedzi powołał „tymczasowego Koordynatora ds. Usług Cyfrowych”. Czy to wystarczy? Odpowiedź znajdziecie w dalszej części newslettera.
|
|
|
|
|
Wszechwładza platform internetowych
|
|
|
| |
|
Tymczasowy KUC nie pomoże zablokowanym
|
|
| |
|
|
| |
|
Polska znalazła się w piątce krajów, na które Komisja Europejska poskarżyła się do TSUE w związku z niewdrożeniem aktu o usługach cyfrowych. Nawet na tle maruderów wypadliśmy słabo: Polska była jedynym krajem, który w momencie składania skargi nie wskazał nawet Koordynatora ds. Usług Cyfrowych (KUC – Digital Services Coordinator, DSC).
|
| |
|
To zastrzeżenie jest już nieaktualne: 13 maja rząd przyjął uchwałę, którą powołał Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej na „tymczasowego” KUC.
|
| |
|
Nie wiemy, czy to wystarczy, żeby uniknąć kary. Ale niech was nie zmyli ten ruch: nowy organ może reprezentować Polskę w Unii Europejskiej, natomiast – jak na razie – nie będzie mógł realizować wielu kluczowych uprawnień na gruncie DSA. Na przykład nie pomoże obywatelom i obywatelkom w sporach z dostawcami usług internetowych. A zatem: jeśli jesteś badaczką, która zajmuje się nadużyciami big techów, albo lokalnym przedsiębiorcą, którego konto na Facebooku zostało zablokowane bez możliwości odwołania, polski KUC obecnie ci nie pomoże.
|
| |
|
|
|
|
|
|
Sztuczna inteligencja pod kontrolą
|
|
|
| |
|
Polska wdraża akt o AI
|
|
| |
|
|
| |
|
Polski rząd pracuje nad wdrożeniem także drugiego ważnego dla praw i wolności unijnego rozporządzenia. Dysponuje wprawdzie większym komfortem czasowym (ma na to jeszcze kilka miesięcy), ale materia bynajmniej nie jest łatwa: dotyczy zakazów stosowania systemów sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka i wyjątków od nich.
|
| |
|
Co konkretnie się waży? Jeśli poczytać LinkedIna, można uwierzyć, że stawką jest nieomal przyszłość Starego Kontynentu w starciu z Chinami i USA, które – w przeciwieństwie do Europy – nie „tłamszą” innowacyjności, „lekkomyślnie” wprowadzając „zbędne” regulacje.
|
| |
|
W Panoptykonie mamy mniejsze i bardziej konkretnie ukierunkowane ambicje. Chcielibyśmy, żeby polskie służby mogły stosować inwazyjne systemy wysokiego ryzyka wyłącznie w wyjątkowych sytuacjach i pod ścisłą kontrolą. I jeszcze: żeby obywatele i obywatelki mieli możliwość poskarżyć się na działanie systemów, które naruszają ich prawa. To też napisaliśmy w naszej opinii do projektu ustawy o systemach sztucznej inteligencji.
|
| |
|
|
|
|
|
|
Retencja danych telekomunikacyjnych
|
|
|
| |
|
Telekomy przechowują nasze dane zgodnie z prawem, które jest niezgodne z prawem
|
|
| |
|
W kwietniu zażądaliśmy od telekomów usunięcia danych przechowywanych na potrzeby służb. Pierwsze firmy już odpowiedziały: nie mogą usunąć danych, bo ich przechowywanie nakazuje im prawo komunikacji elektronicznej (PKE).
|
| |
|
Nie jest to dla nas zaskoczeniem: wiemy, że tak mówi PKE i że telekomy nie mają za bardzo wyjścia. Ale wiemy też, że przepisy PKE w tym zakresie są niezgodne z prawem unijnym.
|
| |
Odmowa telekomów pozwoliła nam przejść do drugiej fazy planu, czyli złożenia skarg do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych na odmowę usunięcia danych ( szczegóły akcji opisaliśmy na stronie). |
| |
|
Celem jest doprowadzenie do zmian w przepisach, które pozwalają na powszechną inwigilację obywateli i obywatelek 38-milionowego kraju. Na pewno pełni napięcia zastanawiacie się, kiedy to się uda. Jak to w prawniczym watchdogu, zwrotów akcji nie zabraknie, ale trzeba trochę na nie poczekać (rozpatrywanie skargi może potrwać wiele miesięcy, a zakładamy, że potem czeka nas jeszcze co najmniej jedna instancja w sądzie). Będziemy informować na bieżąco!
|
| |
|
Sprawę pro bono prowadzą adw. dr Paweł Litwiński i Agnieszka Krzyżak z kancelarii Barta Litwiński. Dziękujemy!
|
|
|
|
|
| |
|
Jesteś w ciąży? Nie bądź targetem
|
| |
|
|
| |
|
Jeśli przez ostatnie tygodnie zaglądałyście na media społecznościowe, to prawdopodobnie odczuwacie zmęczenie reklamami wyborczymi. Szczerze mówiąc, my mamy dosyć i bez zaglądania, bo ostatnio temat reklam okołowyborczych zajmował dość sporo miejsca w mediach.
|
| |
Kampania się skończyła, ale reklam na Facebooku czy TikToku nie zabraknie – przecież to na nich zarabiają te platformy. Dlaczego o tym piszemy? Bo jeśli jesteś w ciąży i nie chcesz być zalewana reklamami suplementów dla matek i produktów dla bobasów, możesz się przed tym ochronić. Zajrzyj do naszego poradnika: Jesteś w ciąży? Nie bądź targetem – chroń prywatność. |
| |
|
PS Przekaż partnerowi – on też może szukać informacji o ciąży, a nie marzy o zalewie reklam żerujących na tej informacji.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Walcz o wolność i prywatność!
|
| |
|
|
| |
|
|
|
| |
Fundacja Panoptykon
Orzechowska 4/4
02-068 Warszawa
|
|
| |
|
Redakcja i kodowanie: Anna Obem. Konsultacja: Dorota Głowacka, Wojciech Klicki. Korekta: Urszula Dobrzańska. Archiwum: Aleksandra Iwańska.
|
| |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
![zdjęcie znaku z czarnym napisem na białym tle PRIVACY PLEASE [Prywatność, proszę]](https://crm.panoptykon.org/sites/default/files/civicrm/persist/contribute/images/jason-dent-JFk0dVyvdvw-unsplash_1_.jpg)
