E-mail wyświetla się niepoprawnie?
Zobacz w przeglądarce
 
Panoptykon.org
 
 
PanOptyka #166
 
2 września 2025 r.
 
 
 

 

 
Temat numeru
 
Kto stanie na straży Internetu?
 
 
czarno-białe zdjęcie kota leżącego na klawiaturze laptopa
 
 
Wiesz, czym się zajmuje Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej? Jeśli nie – nie martw się. Do tej pory interesowało to głównie telekomy. To się jednak zmieni wraz z wdrożeniem w Polsce unijnego aktu o usługach cyfrowych (DSA).
 
Prezes UKE będzie pośrednikiem pomiędzy największymi zagranicznymi platformami internetowymi a ich użytkowni(cz)kami. Facebook zablokował ci konto? TikTok nie reaguje na zgłoszenia mowy nienawiści? Google nie chce płacić wydawcom za treści, którymi zasila swoje usługi? Zajmie się tym Strażnik Internetu (Prezes UKE).
 
„Internauci mają »za daleko« posunięte poczucie wolności w Internecie” – skonstatował aktualny Prezes UKE Jacek Oko w szeroko cytowanym wywiadzie dla Polskiej Agencji Prasowej. Kadencja Jacka Oko kończy się 18 września. Wybór nowej osoby na zajmowane przez niego stanowisko może być doskonałą okazją do rozmowy o tym, jak daleko sięga wolność słowa. Oczywiście, o ile poznamy personalia osób kandydujących i będziemy mieli okazję zadać im jakiekolwiek pytania, zanim premier wybierze jedną z nich (a Sejm to zatwierdzi). O włączenie organizacji w proces wyboru apelujemy razem z innymi „wścibskimi” organizacjami pozarządowymi.
 
W tym newsletterze piszemy także o pohukiwaniach dochodzących z Białego Domu oraz o premierze raportu i filmu Amnesty International na temat nienawiści na platformie X.
 

 

 
Wolność w sieci
 
Nieprzejrzysty wybór Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej
 
 
Na zdjęciu kolorowe kulki z emotkami: żółte - uśmiech, niebieskie - like, czerwone - serduszko
 
 
Trwa nabór na nowego Prezesa UKE. Znany przede wszystkim z roli regulatora rynku telekomunikacyjnego i pocztowego urząd zyska nowe uprawnienia, ważne z punktu widzenia obywateli i obywatelek. „Strażnik” lub „Strażniczka” Internetu będzie pośredniczyć w kontaktach między największymi platformami internetowymi a ich użytkowni(cz)kami. Prezes UKE rozstrzygnie odwołanie od nałożonej niesłusznie blokady na konto w serwisie społecznościowym. Rozpatrzy skargę na niereagowanie na mowę nienawiści. Będzie mediatorem pomiędzy platformami a wydawcami, jeśli te nie dojdą do porozumienia w sprawie opłat za wykorzystanie treści prasowych.
 
Dlatego od tygodni domagamy się zwiększenia przejrzystości wyboru nowego Prezesa UKE. Apel o dopuszczenie do tego procesu przedstawicieli i przedstawicielek społeczeństwa obywatelskiego podpisało 35 organizacji społecznych, postulaty poparła też Konfederacja Lewiatan. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów poinformowała nas jedynie zdawkowo, że proces wyboru Prezesa UKE „realizowany jest na podstawie obowiązujących przepisów prawa”.
 
Przecieki o kandydaturach znamy jedynie z mediów. Wiemy, że kandydować nie będzie wiceminister cyfryzacji Michał Gramatyka ani poprzednie szefowe urzędu: Magdalena Gaj i Anna Streżyńska. Nie wiemy natomiast, czy o kolejną kadencję ubiega się obecny Prezes UKE.
 
Zarówno Jacka Oko (jeśli kandyduje), jak i pozostałe osoby, które uczestniczą w naborze, chcielibyśmy zapytać m.in. o wizję urzędu jako nowego regulatora sfery cyfrowej i współpracę ze społeczeństwem obywatelskim. Ta ostatnia (podobnie jak rozstrzyganie sporów o treści w sieci) będzie nowością dla urzędu, który do tej pory kontaktował się głównie z telekomami. Jeśli KPRM poda nam nazwiska lub zorganizuje wysłuchanie publiczne, zadamy te pytania. W sierpniu wysłaliśmy też wniosek o dostęp do informacji publicznej – chcemy poznać tożsamość osób, które rozpatrują zgłoszenia.
 
Jakie dokładnie uprawnienia będzie miał Prezes UKE, którymi sporami będzie się zajmował, a którymi nie, jest wciąż przedmiotem negocjacji. Polecamy nasz komentarz „na gorąco” do najnowszej wersji projektu ustawy wdrażającej DSA.
 

 

 
Technologiczna kolonizacja
 
Ameryka nie chce prokonsumenckich regulacji w Europie
 
 
Wlepka na murze: Zdjęcie uśmiechniętej twarzy Trumpa z podpisem: Miss me yet?
 
 
W poprzedniej PanOptyce pisaliśmy o tym, że administracja Stanów Zjednoczonych w pracy na rzecz amerykańskich firm technologicznych ucieka się do dezinformacji. Prezydent Donald Trump nie jest aż tak subtelny. Otwarcie grozi krajom, które pobierają podatek cyfrowy, które odważą się taki podatek nałożyć lub które wprowadzają regulacje usług cyfrowych. Niech lepiej mają się na baczności, bo Trump nie zawaha się przed podniesieniem ceł i ograniczeniem dostępu do nowoczesnych technologii!
 
Czy prezydent USA osiągnie swoje cele? Komisja Europejska już zrezygnowała z prac nad podatkiem cyfrowym. Polska jednak wciąż zamierza wprowadzić taki podatek – a my trzymamy kciuki za powodzenie tego projektu. Podrzucamy też kilka pomysłów, jak wykorzystać środki z opodatkowania big techów.
 

 

 
Wyloguj nienawiść
 
Czy big tech jest odpowiedzialny za hejt w sieci? Premiera filmu i dyskusja (5.09.2025 r., Warszawa)
 
 
Plakat kampanii Wyloguj nienawiść
 
 
Zapraszamy na premierę krótkometrażowego filmu dokumentalnego Amnesty International Polska w Kinie Muranów (Warszawa) i towarzyszącego mu raportu o doświadczeniu hejtu i cyberprzemocy, które staje się udziałem osób aktywistycznych na platformie X. Po pokazie zaplanowano debatę pt. Czy big tech jest odpowiedzialny za hejt w sieci?, w której weźmie udział m.in. dra Dorota Głowacka z Panoptykonu.
 
Kiedy: 5 września 2025 r. (piątek), godz. 18:00–20:00
Gdzie: Kino Muranów, ul. gen. Andersa 5, Warszawa
 
Wstęp bezpłatny. Aby wziąć udział w wydarzeniu, należy się zarejestrować poprzez formularz.
 

 
Walcz o wolność i prywatność!
 
Wspieraj Fundację Panoptykon darowiznami
 
 

 
Fundacja Panoptykon
Orzechowska 4/4
02-068 Warszawa
 
Redakcja i kodowanie: Anna Obem. Konsultacja: Dominika Chachuła, Dorota Głowacka, Wojciech Klicki. Korekta: Urszula Dobrzańska. Archiwum: Aleksandra Iwańska.
 

 
Obserwuj nas na
 
Mastodonie
 
 
 
 

 
Subskrybuj newsletter
 
Zrezygnuj z newslettera
 
Archiwalne numery
 
Zrezygnuj ze wszystkich mailingów od Panoptykonu