PanOptyka nr 68
4 lipca 2017 r.

MIESIĄC POD ZNAKIEM...

Po głośnym proteście taksówkarzy w stolicy Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa ogłosiło, że chce walczyć z Uberem… blokując Internet. Założenia ewentualnego projektu ustawy znamy tylko z pisma, do którego nieoficjalnie dotarł Panoptykon. Rzecznik prasowy resortu potwierdził, że Ministerstwo chciałoby stosować blokowanie jako ostateczność wobec przewoźników uchylających się od polskich przepisów regulujących ten sektor rynku.

Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa jest już kolejnym podmiotem, który od czasu wprowadzenia możliwości blokowania sieci przez ABW w ustawie „antyterrorystycznej” ustawił się w kolejce po uprawnienia cenzorskie (od 1 lipca blokowane są też nieposiadające licencji strony internetowe oferujące gry hazardowe). Z tej okazji zebraliśmy 10 powodów, dla których blokowanie Internetu to zły pomysł.

Niezależny organ ochrony danych osobowych, możliwość uczestniczenia organizacji społecznych w postępowaniach przed nim, wiek, w jakim dzieci będą mogły samodzielnie wyrażać zgodę na przetwarzanie danych osobowych – m.in. na te zagadnienia zwróciliśmy uwagę w naszej opinii do roboczych przepisów, które na nowo uregulują w Polsce ochronę danych.

W czerwcu gruchnęła wieść o planowanym połączeniu Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego z Agencją Wywiadu. Opisany w portalu Onet.pl domniemany projekt zmian wyglądał naprawdę groźnie – przewidziano w nim m.in. możliwość prowadzenia podsłuchów bez konieczności uzyskania zgody sądu w celu przeciwdziałania zagrożeniom „dla porządku konstytucyjnego” lub „ze strony terroryzmu i ekstremizmu”. Gdyby te doniesienia się potwierdziły, moglibyśmy pożegnać się z choćby iluzją kontroli nad działaniami służb.

Tymczasem Kancelaria Prezesa Rady Ministrów na nasze pytania odpowiedziała, że „obecnie żaden projekt reformujący służby specjalne nie został zgłoszony do wykazu prac legislacyjnych. Żaden projekt nie jest również procedowany w rządzie”. Nie wiemy, co mamy teraz myśleć: czy to dziennikarz Onet.pl zmyśla, polski rząd kłamie, czy też projekt przygotowywany jest w tajemnicy nawet przed premierem?

Wciąż jeszcze nie wiadomo, jak będą wyglądały polskie przepisy dotyczące współpracy między wymiarami sprawiedliwości i służbami członków Unii, którą na poziomie Unii Europejskiej reguluje tzw. dyrektywa policyjna przyjęta w kwietniu 2016 r. Zapytaliśmy Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Komendę Główną Policji, czy ruszyły jakiekolwiek prace nad polskim wdrożeniem. Dyrektywa powinna zostać wdrożona do polskiego porządku prawnego do 6 maja 2018 r. Temat jest ważny, bo dyrektywa jest szansą na wzmocnienie praw osób, które znajdą się w obszarze zainteresowania służb państw unijnych.

Służba Kontrwywiadu Wojskowego podlega ustawie o dostępie do informacji publicznej – potwierdzenia tej nieoczywistej dla wszystkich oczywistości dokonał 27 lipca Naczelny Sąd Administracyjny. Dzięki tej decyzji przesuwamy się na 11 pole rozgrywki w dostęp do informacji publicznej z SKW, w której próbujemy dowiedzieć się, czy polskie służby współpracowały z amerykańską NSA. Ale bynajmniej nie oznacza to, że szybko uzyskamy odpowiedzi na nasze pytania – na pozycji 11 Czarnego scenariusza służba może odmówić udzielenia informacji.

Państwo chce zmusić prywatne firmy do przekazywania danych swoich klientów innej firmie – Poczcie Polskiej, by ta ściągała od nich abonament radiowo-telewizyjny. Pomysł ten został skrytykowany jako dyskryminujący i naruszający prywatność klientów firm dostarczających płatną telewizję. Przyłączyliśmy się do głosów sprzeciwu Rzecznika Praw Obywatelskich i Polskiej Izby Komunikacji Elektronicznej, by nie przyjmowano ustawy abonamentowej w proponowanym kształcie.

Według Dziennika Gazety Prawnej prace nad zmianą ustawy abonamentowej stanęły w miejscu. Powodem może być niezadowolenie opinii publicznej z proponowanych rozwiązań.

W czerwcu zamknęliśmy Akcję Cyfrowa Wyprawka, w ramach której edukatorki i edukatorzy prowadzili własne działania edukacyjne na bazie materiałów Cyfrowej Wyprawki Panoptykonu. Spośród nadesłanych przez uczestników akcji relacji z podjętych przez nich działań edukacyjnych kapituła wybrała 3 zwycięskie i 8 wyróżnionych, których autorki i autor wezmą udział w warsztacie pt. Jak przygotować siebie i dzieciaki na sprofilowany świat?. Warsztat poprowadzi Kamil Śliwowski.

Nagrodzone relacje opublikujemy na stronie Cyfrowej Wyprawki. Wszystkim uczestnikom akcji gratulujemy kreatywności i zaangażowania, dziękujemy za inspirujące relacje i trzymamy kciuki za dalsze sukcesy!

Chcesz otrzymywać na bieżąco informacje o inicjatywach edukacyjnych Fundacji Panoptykon? Zapisz się na listę mailingową Cyfrowej Wyprawki.

W czerwcu opublikowaliśmy ostatnie odcinki Poradnika BINGO:

• 10. Spokojnie, to tylko kryzys komunikacyjny!;
• 11. Wdrażanie zmiany, która wymaga współpracy, czyli o porozumieniu bez przemocy;
• 12. Wdrażanie zmiany.

Jeśli podobają Wam się te materiały i uważacie, że każda organizacja mogłaby się dowiedzieć z nich ciekawych rzeczy, podajcie dalej informację o Poradniku BINGO. A już we wrześniu na temat „BINGO, czyli bezpieczna organizacja” porozmawiamy podczas Ogólnopolskiego Forum Inicjatyw Pozarządowych (OFIP).

Unijny projekt ochrony prywatności w Internecie (e-Privacy) wymaga wzmocnienia – uznali eksperci, którzy na zlecenie Parlamentu Europejskiego przeanalizowali proponowane przepisy. Zastrzeżenia dotyczą m.in. gromadzenia danych o lokalizacji internautów czy analizy treści komunikacji.

Do 30 czerwca 2017 r. Minister Sprawiedliwości powinien przedstawić parlamentowi informację na temat pobierania przez policję i służby specjalne danych telekomunikacyjnych (informacji o lokalizacji telefonu, wykonywanych połączeniach) i danych internetowych (informacji o aktywności w Internecie). Statystyki za zeszły rok zostały po raz pierwszy sporządzone według nowej metodologii wprowadzonej „ustawą inwigilacyjną” w lutym 2016 r. i krytykowanej m.in. za to, że nie obejmuje danych abonenckich. Jednak do chwili publikacji tego newslettera nie udało nam się dotrzeć do sprawozdania (jedynie na Twitterze Ministerstwo potwierdziło, że sprawozdanie wysłało już 12 czerwca).

Wyobrażacie sobie świat targetowanej reklamy, w którym to Wy decydujecie o tym, jakie informacje na Wasz temat są zbierane i kto może mieć do nich dostęp? Jakie informacje o Was są wykorzystywane, by oferować Wam usługi skrojone na miarę, a jakie zostają Waszą słodką tajemnicą? O jedynej w swoim rodzaju szansie, którą stworzyła reforma ochrony danych osobowych w Unii Europejskiej, pisze Katarzyna Szymielewicz.

W ostatnich miesiącach sporo zajmujemy się tematem pieniędzy. Państwo szuka sposobów na to, żeby uszczelniać system podatkowy (z tym celem trudno dyskutować), ale dotychczasowe propozycje Ministerstwa Finansów oznaczałyby zbyt poważną ingerencję państwa w prywatność obywateli. Na szczęście Ministerstwo okazało się skłonne do dialogu – mamy nadzieję, że kolejne propozycje będą uwzględniały również perspektywę praw i wolności jednostki, o którą walczymy.

Możecie pomóc nam w tej walce, wspierając Panoptykon darowiznami. Skorzystajcie z naszego nowego narzędzia do przekazywania darowizn online (Payeezy) – a przy okazji zajrzyjcie do zaktualizowanej Polityki prywatności!