PanOptyka nr 90
7 maja 2019 r.

MIESIĄC POD ZNAKIEM...

Wiek, płeć, a może kolor samochodu? Co wpływa na decyzję kredytową? Do majówki dociekliwi klienci nie mieli szans w starciu z bankami, ale właśnie się to zmienia. Jeżeli starasz się o kredyt lub pożyczkę, masz prawo dowiedzieć się, jakie dane osobowe przetwarzał bank i które z nich przesądziły o decyzji kredytowej. Zanim wybierzesz się do banku, przeczytaj nasz przewodnik po nowym prawie i posłuchaj podcastu z Izabelą Dąbrowską-Antoniak, dyrektorką Wydziału Klienta Rynku Bankowo-Kapitałowego w biurze Rzecznika Finansowego.

Niezależność Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych stanowi gwarancję poważnego podejścia do ich ochrony. Dlatego przez cały marzec przyglądaliśmy się wyborom nowego prezesa. Ostatecznie na stanowisku Edytę Bielak-Jomę zastąpi Jan Nowak. Obojgu gratulujemy i życzymy powodzenia w nowych rolach.

Jeszcze niedawno europosłowie nie nadążali z czytaniem maili z wyrazami sprzeciwu wobec dyrektywy prawnoautorskiej (tzw. ACTA 2). Tymczasem to nie jedyna regulacja, która wzmacnia platformy internetowe w ich cenzorskiej roli. Podobną drogę proponuje TERREG – rozporządzenie, które ma zapobiec rozpowszechnianiu treści terrorystycznych w Internecie. Prace nad nim wciąż trwają.

Po kilku latach batalii sądowych w rankingu służb najbardziej wymigujących się od udzielania odpowiedzi na zapytania o informację publiczną króluje Służba Kontrwywiadu Wojskowego. SKW zamiast ujawnić statystyki dotyczące pobranych (w 2015 r.!) billingów i innych danych telekomunikacyjnych wysłała nam kolejne pismo. Tym razem musieliśmy uzasadnić, że jawność statystyk leży w interesie publicznym. Kilka tygodni później podczas debaty z byłymi szefami służb usłyszeliśmy starą śpiewkę: „Kluczem do sprawnego działania służb jest zaufanie obywateli”. A co, jeśli kluczem do sprawnego działania państwa jest zaufanie jego organów do swoich obywateli?

„Kiedy korzystasz z Internetu, Twoje dane płyną szerokim strumieniem do wielu podmiotów, których nazw nigdy nie słyszałeś. System aukcji reklam w sieci uniemożliwia realną kontrolę nad tym, kto i co o Tobie wie” – alarmowaliśmy w styczniu, składając skargi na Google i IAB Europe (Interactive Advertising Bureau), tj. dwa podmioty odpowiedzialnie za standardy funkcjonowania branży reklamy interaktywnej. W kwietniu Prezes UODO uznał, że nasze skargi mają charakter transgraniczny, czyli wpływają na sytuację osób zamieszkałych nie tylko w Polsce, i przekazał je organom w Belgii i Irlandii. Rośnie szansa na systemową zmianę rynku profilowanej reklamy na terenie całej Unii Europejskiej.

MAMY 10 LAT. Niepostrzeżenie w kwietniu skończyliśmy równe 10 lat! Choć nie zawsze było nam do śmiechu, swój jubileusz mamy zamiar obchodzić na wesoło. Wraz z Klubem Komediowym szykujemy dystopijną improwizację. Będzie strasznie (i) śmiesznie. A do 8 maja trwa konkurs, w którym można wygrać darmowe wejściówki. Zapraszamy!

BAZĄ DANYCH W STRAJK. Nieoczekiwanie strajk nauczycieli okazał się dobrą okazją do przypomnienia podstaw ochrony danych osobowych. Ministerstwo Edukacji Narodowej postanowiło wykorzystać System Informacji Oświatowej do monitorowania nauczycieli uczestniczących w strajku. Tymczasem Prezes UODO uznał żądanie skierowane do dyrektorów szkół za bezprawne.

FACEBOOK SIĘ ZMIENIA. Komisja Europejska oraz urzędy ochrony konsumentów w państwach członkowskich (w tym polski UOKiK) podpisały z Facebookiem porozumienie, zgodnie z którym platforma będzie musiała w prostszy i bardziej czytelny sposób informować użytkowników o tym, co się dzieje z ich danymi. Zmian na Facebooku będzie wkrótce więcej. Czyżby Mark Zuckerberg wziął się w końcu poważnie za sprzątanie? – w najnowszym odcinku podcastu Panoptykon 4.0 zapytaliśmy o to Jakuba Turowskiego, szefa działu Facebooka ds. polityk publicznych w Polsce i krajach bałtyckich.

RODO W REKRUTACJI. „Aby wziąć udział w rekrutacji, w CV zawrzyj klauzulę: »Wyrażam zgodę na…«”. Czy na pewno ma to sens? Tym razem przez pryzmat RODO popatrzyliśmy na proces rekrutacji.

INTERNET. Kiedy 10 lat temu powstawał Panoptykon, Internet został nominowany do Pokojowej Nagrody Nobla. Z czasem krytycznych głosów przybywało. Zapraszamy na jubileuszową refleksję nad rolą i bolączkami sieci w formie pisemnej (autorstwa Katarzyny Szymielewicz) oraz w formie rozmowy (tym razem w duecie z Wojciechem Orlińskim).

BANANOWA EDUKACJA. Banan jednych zachwyca, a innych bulwersuje. Nam bananowa afera przypomniała, jak ważna jest szczera rozmowa o trudnych tematach, takich jak pornografia w sieci. Podpowiadamy, jak się do niej zabrać.

EDUKACYJNE WYZWANIA. Czy lekcje z programowania i tablet na własność przygotują dzieci i młodzież do funkcjonowania w coraz bardziej cyfrowym świecie? Książka Grzegorza Ptaszka Edukacja Medialna 3.0 (pod patronatem Panoptykonu) jasno pokazuje, jak bardzo powierzchowna jest ta diagnoza. Lektura obowiązkowa, nie tylko dla ekspertów z ministerstwa.

27 maja trzymajcie za nas mocno kciuki. W gronie tegorocznych laureatów Nagrody Polskiej Rady Biznesu w kategorii działalność społeczna znalazła się Katarzyna Szymielewicz. Gala wręczenia nagród będzie transmitowana na żywo w TVN24 i TVN24BIS.

W tym roku po raz czwarty zbieraliśmy 1%. Pierwsze 168,20 zł od podatników trafiło już na nasze konto. Dziękujemy wszystkim, którzy zdecydowali się przekazać 1% podatku właśnie na Panoptykon lub zachęcili do tego swoich znajomych. Każda wpłata to dla nas realny dowód, że to, co robimy ma sens.

Wspieraj nasze działania!
Nr konta: 43 1440 1101 0000 0000 1044 6058
KRS: 0000327613

Redakcja: Maria Wróblewska
Konsultacja: Wojciech Klicki
Korekta: Urszula Dobrzańska

Newsletter PanOptyka można zamówić przez stronę internetową Fundacji Panoptykon.

Jeśli chcesz zrezygnować z subskrypcji newslettera PanOptyka, kliknij tutaj.

Jeśli nie chcesz dostawać od nas żadnych mailingów, kliknij tutaj.