Wojna w Ukrainie zjednoczyła polską scenę polityczną wokół ustawy o obronie ojczyzny. Dzięki niej wojsko dołączy do instytucji, które – obok służb – mogą wiedzieć o nas właściwie wszystko. A rodzą się już kolejne pomysły, mające ułatwić władzy ograniczanie swobód obywatelskich. Ile jeszcze niebezpiecznych zmian uda się przeforsować pod pretekstem troski o zagrożoną ojczyznę?
Tyle się dzieje w Polsce, że nie zostaje wiele miejsca na to, co w Europie. A warto się temu przyglądać, bo Komisja Europejska, Parlament Europejski i Rada negocjują ostateczny kształt aktu o usługach cyfrowych. Czy wojna – paradoksalnie – sprawi, że będziemy lepiej chronieni przed manipulacyjnymi algorytmami platform internetowych i śledzącą reklamą?
|
|
TEMAT PANOPTYKONU
OBRONA OJCZYZNY |
|
|
|
Wojsko będzie miało dostęp do wszystkich danych obywateli i obywatelek. Bez żadnych zasad: bez ograniczenia, po jakie dane może sięgać, bez zdefiniowania celu ich przetwarzania, na nieograniczony czas. Temu rozwiązaniu sprzeciwiał się nawet minister – koordynator służb specjalnych Mariusz Kamiński (zapewne wolałby, żeby służby nie musiały się dzielić swoimi informacjami z wojskiem). Powitajmy ustawę o obronie ojczyzny!
Rząd przygotował też (ale nie ujawnił) projekt przepisów, w których definiuje dwa nowe stany wyjątkowe. Jeśli ten pomysł wejdzie w życie, rząd będzie mógł ograniczać swobody obywatelskie według własnego widzimisię – z pominięciem parlamentu i prezydenta. Jak to działa w praktyce, już wiemy: w drodze rządowych rozporządzeń i decyzji premiera w czasie pandemii ograniczona została wolność przemieszczania się, zgromadzeń, przekazano dane wyborców i wyborczyń Poczcie Polskiej, a operatorzy zostali zobowiązani do przekazania premierowi danych telekomunikacyjnych Polek i Polaków. Rządowe rozporządzenia posłużyły też do ograniczenia prawa mieszkańców i mieszkanek pasa przygranicznego oraz osób ubiegających się o ochronę międzynarodową na granicy polsko-białoruskiej.
|
TEMAT PANOPTYKONU
BIG TECH NA WOJNIE |
|
|
|
Rosyjska wojna propagandowa zaczęła się na długo przed militarną agresją 24 lutego. Nacjonalistyczna i ksenofobiczna narracja ze strony rosyjskich władz i kontrolowanych przez nie mediów jest z nami od dawna. Natomiast co najmniej od 2014 r. wiemy, że jednym ze skuteczniejszych narzędzi rozsiewania dezinformacji, mającej na celu podzielenie i zdestabilizowanie Unii Europejskiej, są media społecznościowe. W systemowym rozprawieniu się z problemem dezinformacji w sieci mogą pomóc przemyślane regulacje.
Paradoksalnie działania platform w reakcji na wojnę (np. dopuszczenie do nawoływania do śmierci Putina, Łukaszenki i rosyjskich żołnierzy) mogą się tej sprawie przysłużyć. Instytucje europejskie dostrzegają związek między modelem biznesowym platform a dezinformacją i manipulacją czy hejtem i polaryzacją społeczną, apelując o ograniczenia dla śledzącej reklamy w sieci. Czas rozwiązać wreszcie źródło problemu, zamiast naklejać plasterki.
|
TEMAT PANOPTYKONU
ŻEBY RODO DZIAŁAŁO |
|
|
|
RODO nie ma dobrej prasy. Przedsiębiorcy go nie kochają, bo każe im rzetelnie przyglądać się, jak przetwarzają dane osobowe i jakie ryzyko się z tym wiąże (a to czasochłonne). Wśród osób, które ma chronić, opinie też nie są najlepsze, bo skargi miesiącami czekają na rozpatrzenie, a odmienne procedury w różnych państwach utrudniają organom współpracę. Mamy jednak pomysł, jak to zmienić.
|
W marcu w podcaście Panoptykon 4.0 rozmawialiśmy:
Naszych podcastów wysłuchasz:
|
2 kwietnia 2022 r. na Kongresie Obywatelskich Ruchów Demokratycznych w Warszawie Wojciech Klicki będzie rozmawiał z inwigilowaną prokuratorką Ewą Wrzosek, dziennikarką Ewą Siedlecką, która pozwała polskie władze za to, że nie może się dowiedzieć, czy była inwigilowana, oraz Adamem Rapackim, generałem Policji w stanie spoczynku.
Pegasus i kontrola nad służbami specjalnymi. Co powoduje, że każdy/każda z nas może stać się ofiarą inwigilacji – 2 kwietnia 2022 r., godz. 15:00–16:00, Pałac Kultury i Nauki, Sala Trojki (II piętro). Obowiązują zapisy!
Spotkanie jest wydarzeniem zamykającym projekt „Wszystko pod kontrolą” realizowany z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy, finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszy EOG.
26 kwietnia 2022 r. podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach Katarzyna Szymielewicz weźmie udział w panelu na temat regulacji Internetu.
Transformacja cyfrowa – regulacje i etyka – 26 kwietnia 2022 r., godz. 13.30–15.00, Międzynarodowe Centrum Kongresowe, Plac Sławika i Antalla 1, Katowice. Obowiązują zapisy!
|
Chodzisz na protesty? Nie jesz mięsa? Wspierasz uchodźców? To może być podejrzane. Nie łamiesz prawa, ale polskie służby i tak mogą się tobą zainteresować. I nikt ci nie powie, kiedy będą cię podglądać. W kampanii 1% Fundacji Panoptykon zwracamy uwagę, że problem niekontrolowanej inwigilacji może dotknąć nie tylko osoby z pierwszych stron gazet. Pomóż nam z nią walczyć, przekazując 1% swojego podatku (KRS: 0000327613). Więcej
|
|
|