Wiadomość wyświetla się niepoprawnie? Aby zobaczyć wersję online kliknij tutaj

Logo PanOptyka

PanOptyka nr 33
6 sierpnia 2014 r.

LIPIEC POD ZNAKIEM...

TEMAT PANOPTYKONU
SŁUŻBY
   

30 lipca Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok, w którym stwierdził niekonstytucyjność obowiązujących przepisów dotyczących retencji danych telekomunikacyjnych. Trybunał potwierdził to, co Fundacja Panoptykon mówi od lat: policja i inne służby nie mogą sięgać po dane o połączeniach bez żadnej zewnętrznej kontroli. Wyrok Trybunału ma jednak słodko-gorzki smak. Sędziowie nie odnieśli się bowiem do innych problemów, jakie wiążą się z retencją danych telekomunikacyjnych - dostępem do danych w nawet najbardziej błahych sprawach czy brakiem przejrzystych reguł sprawozdawczości. Dlatego najważniejsze wyzwanie stoi teraz przed ustawodawcą - może on podejść do sprawy minimalistycznie i wprowadzić jedynie kontrolę nad sięganiem po dane telekomunikacyjne lub kompleksowo rozwiązać problem dostępu służb do danych. O tym, którą drogę wybierze, przekonamy się w ciągu 18 miesięcy: dopiero po tym czasie przestaną obowiązywać przepisy zakwestionowane przez Trybunał.

Gorąca dyskusja o uprawnieniach służb, dostępie do danych telekomunikacyjnych i prawie do prywatności toczy się teraz nie tylko w Polsce. Rumunia, Austria, Słowacja i Słowenia uznały swoje przepisy dotyczące retencji za niezgodne z konstytucją. Natomiast Wielka Brytania zupełnie nie przejęła się niedawną opinią Trybunału Sprawiedliwości UE, który stwierdził, że niekontrolowany dostęp służb do danych jest niezgodny z Kartą Praw Podstawowych. Brytyjski rząd w niespełna tydzień zaproponował, poddał pod „dyskusję”, a następnie przeprowadził przez parlament ustawę, która upoważnia służby do dostępu do danych telekomunikacyjnych bez zgody sądu. Więcej na ten temat pisze Katarzyna Szymielewicz w artykule: Camerona skok na dane.

DZIAŁAMY

TEMAT PANOPTYKONU
WYBORY GIODO
   

Wojciech Wiewiórowski został ponownie powołany przez Sejm na stanowisko Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych. Fundacja Panoptykon po raz kolejny zdecydowała się przeprowadzić monitoring wyborów GIODO.


TEMAT PANOPTYKONU
COPYRIGHT TROLLING
   

Copyright trolling to nadużywanie metod stosowanych do walki z naruszeniami prawa autorskiego przez wyspecjalizowane firmy, które w ten sposób starają się wymusić na przypadkowych internautach opłatę za rzekome przestępstwo. Z perspektywy Fundacji Panoptykon szczególnie bulwersujące jest to, w jaki te firmy (trolle) zdobywają dane osobowe internautów: wykorzystując adresy IP, wysyłają do prokuratury wnioski o ściganie rzekomych sprawców przestępstwa „rozpowszechniania cudzego utworu bez uprawnienia”. Organy ścigania rozpoczynają dochodzenie i standardowo ustalają tożsamość oskarżonego przez trolla internauty. Jego dane osobowe trafiają do akt toczącej się sprawy - to z nich troll uzyskuje potrzebne mu informacje i może nękać rzekomego przestępcę wezwaniami do zapłaty. Kontrowersji jest znacznie więcej, o wszystkich piszemy w artykule „Trolling antypiracki”.

Wspólnie z innymi organizacjami pozarządowymi wystąpiliśmy do Naczelnej Rady Adwokackiej z prośbą o zajęcie stanowiska w sprawie udziału adwokatów w tym procederze.


TEMAT PANOPTYKONU
PROFILOWANIE
   

Ministerstwo Gospodarki prowadzi prace nad zmianami w ustawie o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych. Ten ważny akt prawny reguluje m.in. zasady zbierania informacji o niespłaconych długach. Projekt założeń do ustawy przewiduje możliwość tworzenia przez biura informacji gospodarczej tzw. modeli predykcyjnych, czyli profili sugerujących przyszłe działania konsumenta. Dzięki takim prognozom potencjalni wierzyciele będą mogli zdecydować, czy konkretnej osobie warto udzielać pożyczki. Fundacja Panoptykon przedstawiła Ministerstwu swoje krytyczne stanowisko wobec tych zmian.

W marcu Sejm uchwalił ustawę pozwalającą na profilowanie pomocy dla osób bezrobotnych. Od początku Fundacja Panoptykon krytycznie oceniała pomysł resortu pracy. Chcąc lepiej zrozumieć sam proces profilowania, wystąpiliśmy do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z prośbą o udostępnienie w trybie dostępu informacji publicznej „Kwestionariusza do profilowania pomocy dla osoby bezrobotnej”. Przy okazji dowiedzieliśmy, że o relacji między urzędem a osobą bezrobotną można myśleć nie w kategorii współpracy, ale egzaminu...


TEMAT PANOPTYKONU
EDUKACJA
   

5 lipca Kamil Śliwowski i Karolina Szczepaniak z Fundacji Panoptykon poprowadzili warsztat o bezpieczeństwie i ochronie danych dla finalistów VI edycji konkursu „Odkryj e-wolontariat” organizowanego przez Fundację Dobra Sieć. Jedna z uczestniczek tego spotkania tak oceniła naszą pracę: „Warsztaty były bardzo intensywne, wszystko było dla mnie nowe, ledwo nadążałam. Jeszcze muszę doczytać, ale czuję, że te warsztaty były ważne i świetnie przeprowadzone”.

Również w lipcu i również z misją edukacyjną Panoptykon pojechał na Woodstock :) Stałym już elementem tego festiwalu jest Akademia Sztuk Przepięknych, w ramach której odbywają się dyskusje, wykłady i warsztaty. W tym roku na liście spotkań znalazł się warsztat o prywatności w sieci poprowadzony przez Michała „cześka” Czyżewskiego z Fundacji Panoptykon.

Te i inne projekty edukacyjne możemy realizować m.in. dzięki wpłatom od indywidualnych darczyńców. Dlatego bardzo dziękujemy wszystkim tym, którzy w ten sposób wspierają Panoptykon. Te wpłaty naprawdę nam pomagają. Przypominamy numer konta, na które można przekazywać darowizny: 43 1440 1101 0000 0000 1044 6058 Nordea Bank Polska S.A. (w tytule przelewu prosimy wpisać „Darowizna”). Jako cegiełkę na cele edukacyjne można również nabyć panoptykonową koszulkę.

INFORMUJEMY

Wysoka Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka Navi Pillay przedstawiła raport „Prawo do prywatności w erze cyfrowej”, w którym ostro krytykuje programy masowej inwigilacji. Zauważa w nim, że zbieranie i wyszukiwanie informacji o obywatelach staje się niebezpiecznym nałogiem rządów, a przecież, jak przypomina Navi Pillay, prawo do prywatności ma każdy człowiek.


Trybunał Konstytucyjny odroczył rozstrzygnięcie sprawy dotyczącej zgodności ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia z konstytucją. Sprawę rozpatrywano na wniosek Rzecznik Praw Obywatelskich, która zakwestionowała uprawnienia ministra zdrowia do tworzenia nowych rejestrów medycznych. Fundacja Panoptykon od początku krytykowała kontrowersyjne przepisy.


Za co Fundacja Panoptykon krytykuje Transatlantyckie Partnerstwo na rzecz Handlu i Inwestycji? Zachęcamy do zapoznania się z naszym stanowiskiem. Polecamy również artykuł: „TTIP dotyczy każdej polskiej organizacji”.


Czy inteligente liczniki są nie tylko inteligentne, ale i praktyczne? Informacje przywołane przez Komisję Europejską w „Analizie porównawczej rozpowszechniania inteligentnego pomiaru w UE” wskazują, że masowa instalacja inteligentnych liczników nie zawsze jest dla konsumentów korzystna.

POLECAMY

Tym, którzy chcieliby uporządkować swoją wiedzę na temat dostępu służb do danych telekomunikacyjnych, polecamy lekturę naszego przewodnika „Telefoniczna kopalnia informacji”.


Sezon urlopowy zachęca do podróży, także tych lotniczych. Warto wiedzieć, że niezależnie od naszego celu – urlopowego, służbowego czy osobistego – podczas rezerwacji lotów linie lotnicze zbierają o nas sporo danych (tzw. passenger name record, czyli PNR). Dziennikarz portalu ArsTechnica sprawdził, jakie dokładnie są to dane.


Drony przestają być technologią charakterystyczną dla wojska i stopniowo przechodzą do „cywila”. Można spotkać już nawet dzieci bawiące się dronami. Jakie to może mieć konsekwencje? Zachęcamy do lektury opracowania „Drony – nadzór z powietrza”. Przedstawiamy w nim podstawowe informacje dotyczące bezzałogowce, przykłady ich wykorzystywania oraz oficjalne definicje.


Znany aktywista, Max Schrems zaprasza każdego i każdą z nas do udziału w pozwie zbiorowym przeciwko Facebookowi. Za co? Za łamanie europejskich przepisów o ochronie danych osobowych. O całej akcji pisze m.in. Dziennik Internautów.


Panoptykonowe animacje o życiu pod nadzorem są już dostępne w wersji anglojęzycznej. Możecie pomóc nam w ich promocji, pokazując je swoim obcojęzycznym znajomym.


Wesprzyj działania Fundacji Panoptykon, przekazując darowiznę na konto: 43 1440 1101 0000 0000 1044 6058.

  Jeśli nie chcesz dostawać więcej informacji od nas, kliknij tutaj   Newsletter PanOptyka można zamówić przez stronę internetową Fundacji Panoptykon lub pisząc maila na adres: newsletter@panoptykon.org   Mailing wysłany przez:
Fundacja Panoptykon
Orzechowska 4/4
02-068 Warszawa

Skontaktuj się z nami