PanOptyka #104
6 lipca 2020 r.

Pamiętasz jeszcze zamieszanie związane z majowymi wyborami widmem? Zanim nie poszliśmy do urn, nasze dane osobowe („nasze”, czyli 30 milionów Polek i Polaków) zostały przekazane Poczcie Polskiej, która na mocy decyzji premiera miała zorganizować wybory. Dane ze spisów wyborców trafiły do poczty od części samorządów, a te z rejestru PESEL – z Ministerstwa Cyfryzacji. Problem w tym, że według nas Poczta Polska nie miała prawa tych danych przetwarzać (zasłonę milczenia spuszczamy tu na kwestie związane z bezpieczeństwem samego procesu ich przekazywania). Prezes UODO miał inne zdanie, dlatego teraz sprawą zajmie się Sąd Okręgowy w Warszawie.

Złożenie pozwów było możliwe dzięki wsparciu prawnemu kancelarii Lubasz i Wspólnicy oraz środkom pozyskanym z Funduszu Obywatelskiego.

Uwaga, regulacja na horyzoncie! Właśnie skończyły się konsultacje białej księgi sztucznej inteligencji. Nasze stanowisko (po angielsku) znajdziesz tu. Po polsku streściliśmy je w 5 punktach: wyznaczenie granic użycia, obowiązkowa ocena ryzyka, niezależna kontrola, informacje dla użytkownika, wyższa poprzeczka dla administracji. Staraliśmy się o naszych postulatach napisać jak najprościej, ale jeżeli sztuczna inteligencja kojarzy Ci się głównie z humanoidalnymi robotami o krwiożerczych skłonnościach, przed lekturą polecamy zajrzeć do działu WIEDZA tego newslettera.

Niektórzy twierdzą, że koronawirusa „nie trzeba się już obawiać”, ale jednocześnie w telewizji, na dworcach i Internecie wciąż spotkasz reklamy ProteGO Safe, czyli aplikacji do śledzenia kontaktów społecznych promowanej przez Ministerstwo Cyfryzacji. Jej wypuszczenie w obieg trochę nas zaskoczyło, jako że stało się jeszcze przed upublicznieniem dokumentu z oceną ryzyka dla ochrony prywatności użytkownika. Zresztą chyba nie tylko nas. Jeszcze do niedawna w polityce prywatności aplikacji można było przeczytać, że ProteGO Safe nie przetwarza danych osobowych.

APTEKARSKA CIEKAWOŚĆ. Kilka recept wystarczy, by ocenić „komu może stanąć serce, komu może nie stanąć coś innego, kto leczy się na depresję, kto poronił, kto jest rodziną lekarza, a komu zostało jeszcze tylko kilka dni życia” – przestrzegał wiceprezes Naczelnej Rady Aptekarskiej, komentując działanie aplikacji, która umożliwia pacjentowi odebranie z apteki gotowego pakunku z lekami. Zakres przetwarzanych danych i przechowywanie ich w chmurze Amazona i Microsoftu i nam zapalił czerwoną lampkę, ale władze spółki odpierają zarzuty i deklarują gotowość na kontrolę UODO. Urzędzie, twój ruch!

WOŁANIE O POMSTĘ/POMOC. Komu sąd chętniej przyzna pełnię praw rodzicielskich: osobie z próbą samobójczą na koncie czy osobie, która tej próby nie ma? Kogo chętniej zatrudni pracodawca? Rejestr niedoszłych samobójców, nad którym pracuje zespół przy Ministerstwie Zdrowia w celu walki z plagą samobójstw, to według nas realne zagrożenie stygmatyzacją, które w dodatku może przynieść skutek odwrotny od zamierzonego (któż chciałby się znaleźć w takim rejestrze?). Czekamy na argumenty Ministerstwa.

AI NON-FICTION. Opowieści o sztucznej inteligencji karmią popkulturę od lat, bardziej mitologizując zjawisko niż dostarczając jakiejś wiedzy o tej technologii. Zanim więc zdecydujesz, czy zaliczasz się raczej do technoentuzjastów upatrujących w AI wyzwolicielkę ludzkości, czy technofobów, którzy widzą w niej śmiertelne zagrożenie, w drodze na urlop posłuchaj:

• o rosnącej popularności technologii do rozpoznawania twarzy (podcast z dr Magdaleną Tomaszewską-Michalak);
• o tym, dlaczego sztuczna inteligencja nie wygra za nas z koronawirusem, ale może pomóc zdecydować, czy powinniśmy brać konkretne lekarstwo (podcast z Agatą Foryciarz).

A na leżaku przeczytaj:

• krótki przewodnik Sztuczna inteligencja non-fiction, z którego dowiesz się, jak rozpoznawać sztuczną inteligencję; kto i na jakim etapie podejmuje decyzje wpływające na jej działanie oraz w czym sztuczna inteligencja może pomóc, a gdzie decyzja o jej użyciu jest ryzykowna.

Za górami, za lasami (w Ryglicach), kiedy inne wybory (samorządowe) zbliżały się wielkimi krokami, pewien bloger (Andrzej Jezior) wpadł w nie lada kłopoty. Na jego blogu, na którym (tak jak na panoptykon.org) nie trzeba się rejestrować, żeby dodać komentarz, ktoś oczernił ówczesnego burmistrza Ryglic. Urażony włodarz na ławie oskarżonych posadził blogera. 10 lat później Trybunał Praw Człowieka uznał, że Andrzej Jezior nie powinien ponosić odpowiedzialności za tamten komentarz (a oczekiwania wysuwane wobec niego przez polski sąd były „nierealistyczne”).

Droga Czytelniczko, Drogi Czytelniku, jeżeli podobała Ci się ta opowieść z happy endem, dorzuć się do kosztów procesowych innych spraw, w których walczymy o prywatność i wolność słowa, np. do pozwu przeciwko poczcie czy do sprawy SIN vs Facebook.

Wspieraj nasze działania!
Nr konta: 43 1440 1101 0000 0000 1044 6058
KRS: 0000327613

Redakcja: Maria Wróblewska
Konsultacja: Wojciech Klicki
Korekta: Urszula Dobrzańska
Kodowanie: Anna Obem

Newsletter PanOptyka można zamówić przez stronę internetową Fundacji Panoptykon.

Jeśli chcesz zrezygnować z subskrypcji newslettera PanOptyka, kliknij tutaj.

Jeśli nie chcesz dostawać od nas żadnych mailingów, kliknij tutaj.