Wiadomość wyświetla się niepoprawnie? Aby zobaczyć wersję online kliknij tutaj

Logo PanOptyka

PanOptyka #110
6 stycznia 2021 r.

„Lepszego roku” to chyba najczęściej składane życzenia noworoczne. My też się do nich dołączamy, choć nie możemy narzekać. W 2020 roku działo się dużo, również w grudniu. Dlatego w tym numerze PanOptyki przeczytacie m.in. o: dalszych losach skargi na inwigilację przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka; raporcie, w którym udowadniamy, że personalizowana reklama nie opłaca się nawet wydawcom (ciekawe, czy Orlen to wie?); niebezpieczeństwie nowych filtrów na platformach internetowych i pierwszej przymiarce Komisji Europejskiej do reformy Internetu. Mamy też dla Was nowe odcinki podcastu, w którym po raz ostatni w starym roku wróciliśmy do tematów przewodnich: wykorzystywania danych w medycynie oraz do sztucznej inteligencji.

Zanim zabierzecie się do lektury, chcielibyśmy serdecznie podziękować Wam za zaufanie oraz merytoryczne i finansowe wsparcie, na które stale mogliśmy liczyć. Miniony rok żegnaliśmy ze skrzynkami mailowymi pełnymi ciepłych słów i z rekordową liczbą darowizn (w 2020 roku przekazaliście nam w ten sposób ponad 87 tys. złotych). Dziękujemy!

DZIAŁAMY

TEMAT PANOPTYKONU
INWIGILACJA = PRZEMOC
   

Choć ostatnio nadużywanie uprawnień przez policję kojarzy się głównie ze starciami na ulicach, nie wiemy, czy siniaki to jedyne „obrażenia” poniesione przez protestujących. Według ogólnych statystyk sądy zatwierdzają ponad 99% wniosków o podsłuch, ale tylko 16% podsłuchów przynosi materiał dowodowy. Czy wśród protestujących też znajdują się osoby na celowniku policji? Nie dowiemy się, dopóki nie zwiększymy kontroli nad służbami. Właśnie do tego ma prowadzić skarga przeciw inwigilacji, nad którą pochyli się ETPC.

TEMAT PANOPTYKONU
MAŁYMI KROCZKAMI
   

Znamy już pierwszą wersję przepisów wprowadzających wielką reformę Internetu (pakiet regulacji Digital Services Act i Digital Market Act), nad którymi pracuje Unia Europejska. Czy czeka nas nowy cyfrowy ład? Na razie trudno powiedzieć. W projektach Komisji ujęte są wszystkie ważne problemy, ale pomysły na ich rozwiązanie wydają się zbyt zachowawcze.

TEMAT PANOPTYKONU
ZNOWU FILTRY
   

Kiedy dyrektywa o prawach autorskich usankcjonowała automatyczne filtrowanie treści przez platformy, obawialiśmy się kopiowania tego rozwiązania w innych regulacjach. Co prawda nowe rozporządzenie o zapobieganiu rozpowszechnianiu w Internecie treści o charakterze terrorystycznym (TERREG) nie wymaga używania podobnych filtrów, ale ciężko sobie wyobrazić, jak inaczej YouTube czy Facebook miałyby poradzić sobie z nakazem usuwania treści w ciągu godziny. Regulacja przewiduje liczne wyjątki, tylko czy algorytm sobie z nimi poradzi?

INFORMUJEMY

DANE JAK NOWA ROPA. Porównanie nieco wyświechtane, ale Orlen poznał je, jak widać, całkiem niedawno. W wyniku przejęcia firmy Polska Press Orlen zdobędzie informacje o 17 milionach użytkowników i użytkowniczek Internetu, którzy co miesiąc wchodzili na portale należące do spółki medialnej. Jak je wykorzysta?


ABW W TRAMWAJU. Uśmiechnij się, jesteś w ukrytej kamerze! W sylwestra trafiła do nas wieść, że oto dane z monitoringu warszawskich tramwajów trafią do ABW. Jak często funkcjonariusze będą podglądać pasażerów? Trudno powiedzieć – jak wiadomo, w Polsce wszystko, co dotyczy służb, jest i tajne, i poufne.

WIEDZA

(NIE)ŚLEDZĄCA REKLAMA. „Portale internetowe istnieją tylko dzięki reklamie behawioralnej”. „Tylko 30% wpływów ze śledzącej reklamy trafia do wydawców”. Zaraz, zaraz – o co tu chodzi? Przez ostatni rok przyglądaliśmy się zależnościom między portalami a wydawcami treści w Internecie. Wniosek: wszystkim żyłoby się lepiej, gdyby portale zrezygnowały ze śledzącej reklamy, ale przez kiepsko egzekwowane RODO inne rozwiązania rozwijają się bardzo powoli.

DO POSŁUCHANIA I POCZYTANIA

Sekcję „Do posłuchania i poczytania” sponsoruje literka N jak naukowiec/naukowczyni.

  • Z dr hab. Anną Wójcicką rozmawialiśmy o tym, jak polscy genetycy pomagają walczyć z koronawirusem, co można wyczytać z genów i co to oznacza dla naszej prywatności.
  • Z dr. hab. Michałem Klichowskim rozmawialiśmy o tym, dlaczego często łatwiej zaufać nam programowi komputerowemu niż drugiemu człowiekowi.
  • Z prof. Shoshaną Zuboff jeszcze nie rozmawialiśmy, ale bardzo usilnie nad tym pracujemy. Tymczasem mamy dla Was 5 egzemplarzy jej Wieku kapitalizmu inwigilacji, tj. świeżo wydanego przekładu Surveillance Capitalism.

Odcinki podcastu Panoptykon 4.0 znajdziesz na naszej stronie, na YouTubie, Vimeo lub na portalu TOK FM (tam znajdziesz też automatyczną transkrypcję). Podcast można również zasubskrybować za pośrednictwem kanału RSS Panoptykon 4.0.

WSPIERAJ PANOPTYKON W 2021 R.

Dla tych, którzy nas wspierają, a także dla tych, którzy jeszcze się wahają, jak zawsze o tej porze publikujemy podsumowanie roku, a w nim: przypominamy najważniejsze interwencje, sprawozdajemy wydatki z wpływów z 1% i darowizn oraz dzielimy się planami na 2021 rok. Zajrzyjcie koniecznie!

 
  Mailing wysłany przez:
Fundacja Panoptykon
Orzechowska 4/4
02-068 Warszawa

Wspieraj nasze działania!
Nr konta: 43 1440 1101 0000 0000 1044 6058
KRS: 0000327613

 

Redakcja: Maria Wróblewska
Konsultacja: Wojciech Klicki
Korekta: Urszula Dobrzańska
Kodowanie: Anna Obem
Archiwum: Aleksandra Iwańska

Zamów newsletter PanOptyka
Archiwalne numery

 

Jeśli chcesz zrezygnować z subskrypcji newslettera PanOptyka, kliknij tutaj.

Jeśli nie chcesz dostawać od nas żadnych mailingów, kliknij tutaj.