Wiadomość wyświetla się niepoprawnie? Aby zobaczyć wersję online kliknij tutaj

Logo PanOptyka

PanOptyka #125
1 kwietnia 2022 r.

Wojna w Ukrainie zjednoczyła polską scenę polityczną wokół ustawy o obronie ojczyzny. Dzięki niej wojsko dołączy do instytucji, które – obok służb – mogą wiedzieć o nas właściwie wszystko. A rodzą się już kolejne pomysły, mające ułatwić władzy ograniczanie swobód obywatelskich. Ile jeszcze niebezpiecznych zmian uda się przeforsować pod pretekstem troski o zagrożoną ojczyznę?

Tyle się dzieje w Polsce, że nie zostaje wiele miejsca na to, co w Europie. A warto się temu przyglądać, bo Komisja Europejska, Parlament Europejski i Rada negocjują ostateczny kształt aktu o usługach cyfrowych. Czy wojna – paradoksalnie – sprawi, że będziemy lepiej chronieni przed manipulacyjnymi algorytmami platform internetowych i śledzącą reklamą?

DZIAŁAMY

TEMAT PANOPTYKONU
OBRONA OJCZYZNY
   

Wojsko będzie miało dostęp do wszystkich danych obywateli i obywatelek. Bez żadnych zasad: bez ograniczenia, po jakie dane może sięgać, bez zdefiniowania celu ich przetwarzania, na nieograniczony czas. Temu rozwiązaniu sprzeciwiał się nawet minister – koordynator służb specjalnych Mariusz Kamiński (zapewne wolałby, żeby służby nie musiały się dzielić swoimi informacjami z wojskiem). Powitajmy ustawę o obronie ojczyzny!

Rząd przygotował też (ale nie ujawnił) projekt przepisów, w których definiuje dwa nowe stany wyjątkowe. Jeśli ten pomysł wejdzie w życie, rząd będzie mógł ograniczać swobody obywatelskie według własnego widzimisię – z pominięciem parlamentu i prezydenta. Jak to działa w praktyce, już wiemy: w drodze rządowych rozporządzeń i decyzji premiera w czasie pandemii ograniczona została wolność przemieszczania się, zgromadzeń, przekazano dane wyborców i wyborczyń Poczcie Polskiej, a operatorzy zostali zobowiązani do przekazania premierowi danych telekomunikacyjnych Polek i Polaków. Rządowe rozporządzenia posłużyły też do ograniczenia prawa mieszkańców i mieszkanek pasa przygranicznego oraz osób ubiegających się o ochronę międzynarodową na granicy polsko-białoruskiej.

TEMAT PANOPTYKONU
BIG TECH NA WOJNIE
   

Rosyjska wojna propagandowa zaczęła się na długo przed militarną agresją 24 lutego. Nacjonalistyczna i ksenofobiczna narracja ze strony rosyjskich władz i kontrolowanych przez nie mediów jest z nami od dawna. Natomiast co najmniej od 2014 r. wiemy, że jednym ze skuteczniejszych narzędzi rozsiewania dezinformacji, mającej na celu podzielenie i zdestabilizowanie Unii Europejskiej, są media społecznościowe. W systemowym rozprawieniu się z problemem dezinformacji w sieci mogą pomóc przemyślane regulacje.

Paradoksalnie działania platform w reakcji na wojnę (np. dopuszczenie do nawoływania do śmierci Putina, Łukaszenki i rosyjskich żołnierzy) mogą się tej sprawie przysłużyć. Instytucje europejskie dostrzegają związek między modelem biznesowym platform a dezinformacją i manipulacją czy hejtem i polaryzacją społeczną, apelując o ograniczenia dla śledzącej reklamy w sieci. Czas rozwiązać wreszcie źródło problemu, zamiast naklejać plasterki.

TEMAT PANOPTYKONU
ŻEBY RODO DZIAŁAŁO
   

RODO nie ma dobrej prasy. Przedsiębiorcy go nie kochają, bo każe im rzetelnie przyglądać się, jak przetwarzają dane osobowe i jakie ryzyko się z tym wiąże (a to czasochłonne). Wśród osób, które ma chronić, opinie też nie są najlepsze, bo skargi miesiącami czekają na rozpatrzenie, a odmienne procedury w różnych państwach utrudniają organom współpracę. Mamy jednak pomysł, jak to zmienić.

INFORMUJEMY

Dołączyliśmy do sprzeciwu organizacji społecznych wobec przemycania przepisów zwalniających urzędników z odpowiedzialności w ustawie o pomocy obywatelom i obywatelkom Ukrainy (z sukcesem: te przepisy zostały wykreślone z projektu). Notabene podpisaliśmy też apel o równe traktowanie osób uciekających przed wojną bez względu na narodowość. Dołączyliśmy również do apelu o zapewnienie osobom uciekającym przed wojną bezpieczeństwa na granicy.


Organizacje społeczne działają: organizują pomoc dla uchodźców, walczą o prawa i wolności. Chcesz nam pomagać? Z materiału przygotowanego przez Fundację Akademia Organizacji Obywatelskich, Forum Darczyńców w Polsce oraz Ogólnopolską Federację Organizacji Pozarządowych dowiesz się, jak to robić najlepiej.

PODCAST PANOPTYKON 4.0

W marcu w podcaście Panoptykon 4.0 rozmawialiśmy:

Naszych podcastów wysłuchasz:

SPOTKAJMY SIĘ

2 kwietnia 2022 r. na Kongresie Obywatelskich Ruchów Demokratycznych w Warszawie Wojciech Klicki będzie rozmawiał z inwigilowaną prokuratorką Ewą Wrzosek, dziennikarką Ewą Siedlecką, która pozwała polskie władze za to, że nie może się dowiedzieć, czy była inwigilowana, oraz Adamem Rapackim, generałem Policji w stanie spoczynku.

Pegasus i kontrola nad służbami specjalnymi. Co powoduje, że każdy/każda z nas może stać się ofiarą inwigilacji – 2 kwietnia 2022 r., godz. 15:00–16:00, Pałac Kultury i Nauki, Sala Trojki (II piętro). Obowiązują zapisy!

Spotkanie jest wydarzeniem zamykającym projekt „Wszystko pod kontrolą” realizowany z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy, finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszy EOG.


26 kwietnia 2022 r. podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach Katarzyna Szymielewicz weźmie udział w panelu na temat regulacji Internetu.

Transformacja cyfrowa – regulacje i etyka – 26 kwietnia 2022 r., godz. 13.30–15.00, Międzynarodowe Centrum Kongresowe, Plac Sławika i Antalla 1, Katowice. Obowiązują zapisy!

NIKT CI NIE POWIE

Chodzisz na protesty? Nie jesz mięsa? Wspierasz uchodźców? To może być podejrzane. Nie łamiesz prawa, ale polskie służby i tak mogą się tobą zainteresować. I nikt ci nie powie, kiedy będą cię podglądać. W kampanii 1% Fundacji Panoptykon zwracamy uwagę, że problem niekontrolowanej inwigilacji może dotknąć nie tylko osoby z pierwszych stron gazet. Pomóż nam z nią walczyć, przekazując 1% swojego podatku (KRS: 0000327613). Więcej

 
  Mailing wysłany przez:
Fundacja Panoptykon
Orzechowska 4/4
02-068 Warszawa

Wspieraj nasze działania!
Nr konta: 43 1440 1101 0000 0000 1044 6058
KRS: 0000327613

 

Redakcja i kodowanie: Anna Obem
Konsultacja: Dorota Głowacka, Karolina Iwańska, Wojciech Klicki
Korekta: Urszula Dobrzańska
Archiwum: Aleksandra Iwańska

Zamów newsletter PanOptyka
Archiwalne numery

 

Rezygnacja z newslettera PanOptyka

Rezygnacja z wszystkich mailingów od Fundacji Panoptykon